بيکاری 500 هزار زن در سه ماهه امسال/نيمی از دختران جوان بيکارند

خبر آنلاين:
طبق آمار رسمی کشور بيش از 46 درصد دختران بين 15 تا 24 ساله بيکار هستند و در فصل بهار امسال بيش از 500 هزار زن از کار خود بيکار شدند.

سيد ابراهيم عليزاده ـ

طبق آمار رسمی کشور بيش از 46 درصد دختران بين 15 تا 24 ساله بيکار هستند و در فصل بهار امسال بيش از 500 هزار زن از کار خود بيکار شدند. در اين مورد فعالان عرصه اشتغال کشور نيز ضمن تاييد اين روند، نوع نگاه به زنان را مهمترين عامل اين رشد بيکاری می دانند و پيش بينی می کنند رشد اين روند در ماه های آتی متوقف نشود. چرا که اين اتفاق در فصل بهار که فصل کار سال است رخ داده و به صورت سنتی معمولا نرخ بيکاری فصل نخست سال از سه فصل ديگر پايين تر است.
شايد تا پيش از اين به دليل بالانبودن سنين ازدواج، بيکار بودن دختران جوان آن قدر ملموس و قابل تامل نبود اما در سال های اخير با افزايش سن ازدواج و فزونی ورودی دختران به دانشگاه ها بيکاری اين قشر نيز مدنظر جامعه ما قرار گرفته است. البته اين را هم نبايد فراموش کرد که در چند سال اخير سازمان بين المللی کار به دليل تبعيض جنسيتی در اشتغال ايران چند مرتبه سوالاتی را از ايران مطرح کرده تا ارزش اشتغال زنان را بيش از پيش به دولتمردان گوشزد کند. با وجود اين، هنوز حمايت ويژه ای که دولت برای اشتغال زنان مدنظر قرار دهد، مشاهده نمی شود و شايد در بهترين حالت سهم ناچيزی در ايجاد اشتغال از طريق تعاونی ها برای زنان در نظر گرفته شده و طرح مشاغل خانگی با کم ترين ظرفيت اشتغال و کمترين حد پايداری مطرح شده است.
آمارهای رسمی کشور نيز اين بی توجهی به اشتغال زنان را نشان می دهد. نرخ بيکاری زنان کشور که در سال 88 معادل 8/16 درصد بود طبق آخرين آمار مرکز آمار کشور، در فصل بهار امسال به 25 درصد افزايش يافته که اين افزايش حاکی از بيکار شدن حدود 500 هزار نيروی کار زن در سه ماهه نخست امسال است. براين اساس تعداد زنان بيکار کشور از بيش از 741 هزار نفر به يک ميليون و 231 هزار نفر رسيده است.

*نيمی از دختران جوان بيکارند


نرخ بيکاری دختران جوان کشور نيز به مراتب بيشتر است. بيکاری دختران جوان 15 تا 24 ساله کشور در حالی که در سال 88 معادل 4/32 درصد بود در امسال به 5/46 درصد افزايش يافته است. اين آمار نيز نشان دهنده بيکار شدن حدود 200 هزار دختر جوان در سه ماهه نخست امسال است. تعداد دختران جوان بيکار از 318 هزار نفر به 515 هزار نفر رسيده است.

صعودی بودن روند بيکاری دختران جوان مورد تاييد فعالان عرصه اشتغال کشور نيز است. نايب رييس کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور هرچند آمار دقيقی در اين مورد نمی تواند ارائه کند اما در مورد بيکار بودن نيمی از دختران جوان به استناد آمارهای مرکز آمار می گويد: «اين طبيعی است. به لحاظ اينکه بنگاه های اقتصادی چون کارهای سنگين و سختی دارند و شرايط برای حضور دختران در اين بنگاه ها مناسب نيست، بنابراين کارفرماها آن ها را در واحدهای خود به کار نمی گمارند. اصلا بخش خصوصی به دنبال بهره وری بيشتر است و به همين دليل جذب افراد با کارآرايی بيشتر را مدنظر قرار می دهند.»
در کنار اين عاملی که اولياء علی بيگی به آن اشاره می کند، عباس وطن پرور، دبير شورای هماهنگی کارفرمايان کشور اين رشد بيکاری را نشات گرفته از نوع نگاه ها به جامعه زنان کشور می داند.
وی که اعتقادی به نرخ بيکاری 46 درصدی برای دختران جوان کشور ندارد و اين نرخ را خيلی بيشتر از اين رقم می داند، در اين مورد عنوان می کند: «با توجه به شرايطی که در نظام جمهوری اسلامی ايران به وجود آمده که دختران مدارج علمی را طی می کنند، اما متاسفانه فرصت های شغلی برای دختران در جامعه فراهم نشده است. علت آن هم در نگاه به جامعه زن و شرايطی است که برای کار زن قائل می شوند.»
وی ادامه می دهد: «حتی ما در قانون داريم که دختران و زنان نبايد در نوبت شب کار انجام دهند. در حالی که هم اکنون در بخش هايی مانند بيمارستان ها دختران و زنان پرستار علی رغم منع قانوني، در شيفت شب مشغول به کار هستند.»

حميد حاج اسماعيلي، کارشناس حوزه اشتغال نيز به مانند وطن پرور نوع نگاه به زنان را عامل مهمی در رشد بيکاری می داند و اظهار می کند: «نگاه به زنان نسبت به گذشته تغيير کرده و اکنون بايد آن ها را به عنوان نيروی کار تلقی کنيم. هم اکنون زنان حتی در برخی از رشته ها رشد نسبتا بهتری نسبت به مردان داشته اند و بايد نگاه به آن ها به عنوان افرادی باشد که در زمره نيروی کار کشور قرار دارند.»

وی بيکاری حدود 50 درصدی دختران جوان را هشداردهنده ذکر و اضافه می کند: « اکنون سن ازدواج بالاتر رفته و اين دختران جوان نيازمند شغل و درآمدی هستند که بتوانند معاش خود را تامين کنند اما در عمل جايگاهی در حوزه بازار کار برای آنان در نظر گرفته نشده است و در بهترين حالت در حد منشی گری برای آن ها جايگاه قائل شده اند.»


*شيب بيکاری زنان تندتر می شود


طبق آمارهای مرکز آمار از زنان شاغل کشور بيش از 46 درصد در بخش خدمات، حدود 31 درصد در بخش کشاورزی و 23 درصد نيز در بخش صنعت مشغول به کار هستند که اين خود نشان می دهد با کاهش سهم بخش کشاورزی در فصل های ديگر سال که فعاليت در اين بخش کاهش می يابد، شيب صعودی نرخ بيکاری اين قشر نيز تندتر شود.
دبير شورای هماهنگی کارفرمايان با تاييد حفظ روند صعودی نرخ بيکاری زنان و دختران جوان، به نامناسب بودن فضای کسب و کار کشور اشاره می کند و هشدار می دهد: «اين نرخ بيکاری برای فصل بهار بود و در فصل های ديگر به صورت سنتی ميزان بيکاری بيشتری خواهيم داشت. چون ديگر شغل های فصلی ما از بين خواهند رفت و با اين روند برآورد می کنم نرخ بيکاری دختران جوان 15 تا 24 ساله به بالای 65 درصد برسد.»
از ديد نايب رييس کانون شوراهای اسلامی کار نيز روند به همين روال خواهد بود. علی بيگی در اين مورد متذکر می شود: «يک واقعيت است که ما بايد قبول کنيم اين قابل هضم نيست که فارغ التحصيلان دانشگاهی پس از اتمام تحصيلاتشان جذب بازار کار شوند و اين فاصله روز به روز بيشتر می شود.»
بيکار شدن حدود 200 هزار دختر جوان که به نظر می رسد در سن فارغ التحصيل شدن از دانشگاه ها بوده اند نيز خود مبين اين سخن علی بيگی است که فاصله اين قشر با بازار کار روز به روز بيشتر می شود.
جدای از اين ها، حاج اسماعيلی نيز تصريح می کند: «اگر زنان خواسته ها و نيازهای خود از بازار کار را اعلام نکنند و اين قشر مورد توجه قرار نگيرد، باز هم اين نرخ بيکاری افزايش پيدا می کند، چون سن جمعيت ما جوان و سهم دختران در ورود به دانشگاه ها از پسران بيشتر است.»
همه اين سخنان و آمارها، شواهد و نشانه هايی است برای هشدار به مسئولان که اگر تاکنون طرح اشتغالزايی ای به صورت خاص برای زنان مطرح نشده، حداقل با اين نرخ بيکاری حدود 50 درصدی توجه ای به دختران جوانی شود که بخش عمده آن ها نيز چه بسا فارغ التحصيلان و تحصيل کرده های دانشگاه ها هستند.
اين در حالی است که عبدالرضا شيخ الاسلامی هنگام اخذ رای اعتماد از نمايندگان مجلس برای ورود به طبق دهم ساختمان وزارت کار، در برنامه هايش در سرفصلی با عنوان «بازتعريف اشتغال بانوان و اتخاذ سياست‌های حمايتی و هدايتی» نشان داد که اين قشر مدنظرش هستند و حتی تاکنون طرح مشاغل خانگی را نيز برای حمايت از اشتغال زنان مطرح کرده است، اما به هرترتيب سياست او برای اشتغال اين قشر تاکنون که جواب نداده است.
«حمايت از طرح‌های خوداشتغالی بانوان»، «پيشنهاد قوانين حمايتی متناسب با شرايط بانوان»، «ارائه الگوی اسلامی- ايرانی اشتغال بانوان»، «تلاش برای حفظ کرامت زنان در محيط کار» و «تبيين مشاغل ترجيحی برای بانوان» نيز از جمله برنامه های ديگر وزير کار دولت دهم بوده که تاکنون خبری از اجرای آن ها نيست.