مرگ تدریجی تولیدات داخلی با کالای چینی

دی پرس daypress.ir_ سحر بیاتی :

 از سال 1384 با هدف کنترل قیمت ها درهای ایران به روی واردات گشوده تر شد و بیش از هر زمان دیگری واردات رونق گرفت چینی ها از این تصمیم بیشترین بهره را بردند و بازارهای ایران را بهترین فرصت برای ارائه کالاهای درجه سومی خود دانستند ، از پوشاک گرفته تا آبلیمو و سیر چینی به بازارهای ایران سرازیر شد.
دولت نهم و در پی آن دولت دهم هر جا که کنترل قیمت را از دست داد اقدام به واردات کالاهای هدف با قیمت پایین تر در قیاس با تولید داخل کرد که وارادات میوه ، گوشت ، برنج و پوشاک را هم در برگرفت واردات به این سبک و سیاق در شروع کار با انگیزه کنترل قیمت ها تبیین و طراحی شد، اما رفته رفته این روند تجارت به دلیل تسهیل روند واردات ، نبود نظارت بر حجم ، چگونگی و کیفیت کالای وارداتی و نیز سوددهی بالا در بین تجار نهادینه شد .
اتخاذ چنین سیاستی از سوی دولت امروز تبدیل به یک معضل جدی در عرصه اقتصاد کشور شده است کارشناسان اقتصادی معتقدند حالا دیگر بیش از 75 درصد واردات را کالاهای مصرفی تشکیل می دهند.

واسطه گری به جای تولید

شاید اولین پیامد ناخوشایندی که ورود کالاهای خارجی به کشور با خود به همراه دارد تعطیلی کار تولید و رونق واسطه گری است اتفاقی که آهسته آهسته در حال نابود ساختن پایه های اقتصادی کشور است.
امروزه بسیاری از تولید کنندگان قدیمی که زیر بار فشار های اقتصادی کمر خم کرده اند چاره ایی جز تعطیلی کارگاره ها و پیوستن به دلالان کالاهای خارجی ندارند.
احمد روستا کارشناس اقتصادی در این باره می گوید : وقتی واردات دارای برنامه و جهت گیری مشخص نباشد انواع اقلام مصرفی و غیر مصرفی از بیرون مرز به کشور سرازیر می شود به طورقطع محصولات چینی به دلیل ارزان بودن امکان نفوذ بیشتری دارند نکته مهم تنها ارزان بودن کالاهای چینی نیست بلکه به دلیل بحران مالی در جهان این کالاها با قیمت غیرواقعی و حراجی عرضه می شوند که خود آثار منفی زیادی در سطح خرید کلان خواهد داشت .
وی می افزاید :در صورت تداوم این گونه واردات روحیه تولید و گرایش به فعالیت های تولیدی از بین می رود و بسیاری از تولیدکنندگان مسیرتازه ای برای جبران زیان های خود انتخاب خواهند کرد مسیری که به واسطه گری ختم می شود و ضربه بزرگی به بدنه اقصادی کشور وارد می آورد.
با تحریم های صورت گرفته و باز نشدن فاینانس های کشور در بانک های جهانی امروز امارات متحده عربی ورودی اصلی کالاهای چینی و سایر کشورها به ایران است که این خود واسطه گران بیشتری را درگیر این واردات بی رویه می کند.
البته نکته دیگر هم در قاچاق کالا به کشور است که آن را عسگراولادی رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در پاسخ به اعتراض بر بی کیفیتی کالاهای چینی به ایران مطرح می کند .
وی در این باره می گوید : کالاهایی که به صورت قانونی از چین به کشور وارد می شود کالاهای با کیفیت بالاست کالاهای بی کیفیت از ورودی های قاچاق وارد کشور می شوند.
در این جا موضوع مطرح شده کیفیت کالا نیست که به آن در نوشتاری مفصل پرداخته خواهد شد موضوع بر سر مرگ تدریجی تولید و رشد بی رویه واسطه گری و از آن ناگوارتر قاچاق کالاست که نه تنها اقتصاد کشور را به پیش نمی برد که روز به روز اقتصادی کشور را تضعیف می کند ؛ تنها در سال 1387 روزانه 102 پرونده قاچاق در کشور ثبت شد و در سال بعد یعنی 1388 نیز کاهشی نداشت البته این پرونده ها مربوط به کالاهایی است که کشف شده اند و از دید ماموران گمرک پنهان نمانده اند .
با اینکه کارشناسان هشدارهای مکرری در زمینه ذخیره و هزینه صحیح درآمدهای نفتی در سال های قبل را داده بودند افزایش واردات و در مقابل آن کاهش صادرات غیرنفتی و از آن مهمتر ذخیره نشدن دلارهای نفتی باعث شد تا با کاهش قیمت نفت بحران اقتصادی جدی را امروز در کشور تجربه کنیم .
حال به نظر می رسد با اجرای طرح هدفمندسازی یارانه ها آسیب های بیشتری به بدنه تولیدی های باقی مانده وارد بیاید هر چند در انکار بالا رفتن قیمت ها بعد از اجرای این طرح هستیم اما کارشناسان معتقدند با اجرای این طرح گریز از افزایش قیمت اجتناب ناپذیر می شود و باید دید تعداد اندک تولید کننده باقی مانده می توانند همزمان که در حال رقابت با واسطه گران و قاچاقچیان هستند مواد اولیه و همچنین هزینه های حمل و نقل وانرژی را پرداخت کنند ؟